(LW: Alhoewel hierdie dokument redelik akkuraat behoort te wees, is dit nie noodwendig 100% akkuraat in alle gevalle nie. Kontroleer hierdie inligting altyd met ’n meer akkurate bron. Hierdie behoort egter aan ’n mens ’n baie goeie idee te gee van hoe lewende dinge geklassifiseer word.)
Alle lewende dinge word soos volg geklassifiseer (kyk ook Wetenskaplike klassifikasie):
- Lewe
- Domein (of superryk, superkoninkryk, of ryk)
- Koninkryk: Diere, Plante, Bakterieë, Skimmels, Protiste, Archaea
- Filum (diere) / Afdeling (plante)
- Klas
- Orde
- Familie
- Genus
- Spesie
’n Organisme se wetenskaplike naam is ’n kombinasie van sy genus en spesie. Bv ’n hond se wetenskaplike naam is Canis familiaris en ’n perd is Equus caballus. Die wetenskaplike naam word gewoonlik kursief/skuinsgedruk (in engels “Italic”) geskryf. Die genus word met ’n hoofletter geskryf en die spesie met ’n kleinletter.
Die volgende tabel is ’n lys van die verskillende koninkryke met ooreenstemmende filums/afdelings (die engels is soms in hakies):
|
Koninkryk |
Voorbeelde |
||
| Diere | Gewerweldes/ Vertebrata/ Rugstringdiere (Chordata) | Vierpotiges (Tetrapods) | Soogdiere, voëls, reptiele, amfibië |
| Visse met kake | Tuna, haaie, pylsterte | ||
| Kaaklose visse (Agnatha – jawless fish) | Slymprik, lamprei | ||
| Ongewerweldes (Invertebrate) | Wurms, slakke. | ||
| Ongewerweldes – geleedpotiges (Arthropod) | Spinnekoppe, skerpioene, duisendpote, krappe, insekte | ||
| Stekelhuidiges (Echinoderms) | Seelelies, Seesterre | ||
| Protosoë (Protozoa) | Amoebozoa | Amoeba | |
| Plante | Angiosperms (Blomplante) | ||
| Varingplante (Pteridophyta) | Varings | ||
| Denne / Pinophyta | Dennebome | ||
| Bakterieë | |||
| Skimmels/Swam/Fungi | Paddastoele | ||
| Protiste (Protist) | |||
| Archaea (eensellige mikro-organismes) | |||
Notas:
(1) Kyk Filum vir ’n redelik volledige lys van verskillende filums/afdelings.
Die volgende tabelle bou voort op die boonste tabel (die engels is soms in hakies):
Koninkryk: Diere | Filum: Vertebrata/Gewerweldes/Rugstringdiere (Chordata) | Superklas: Vierpotiges (Tetrapods)
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Soogdier / Mammalia | Primate | Aap/Mens | Homo | sapiens | Mens |
| Pan | chimp | Sjimpansee | |||
| Roofdiere Karnivore | Hondagtiges (Canidae) | Canis | lupis | Wolf | |
| familiaris | Alle honde | ||||
| Katagtiges (Felidae) | Panthera | leo | Leeu | ||
| pardus | Luiperd | ||||
| Ursidae | Bere | ||||
| Ongelyktonige hoefdiere/Perissodactyla | Perd (Equidae) | Equus | caballus | Perd | |
| zebra | Zebra | ||||
| Gelyktonige hoefdiere (Even-toed ungulate, Artiodactyla) | Wildsbok (Antelope) | Oryx | gazella | Gemsbok | |
| taurotragus | Eland | ||||
| Bovidae | Bos | Bees | |||
| Ovis | Skaap | ||||
| Kameelagtiges (Camelidae) | Camelus | dromedarius | Dromedaris | ||
| Walvisagtiges (Cetaceans) | Seedolfyne/ Delphinidae | Dolfyne | |||
| Orcinus | Moordvis | ||||
| Rivierdolfyne/ Platanistoidea | Rivierdolfyne | ||||
| Phocoenidae | Seevark (Porpoise) | ||||
| Vinwalvis/ Balaenopteridae | Walvisse | ||||
| Knaagdiere (Rodents) | Muridae | Apodemus | sylvaticus | Bosmuis | |
| Rotte | |||||
| Sciuridae | Eekhorings | ||||
| Hystricidae | Ystervarke | ||||
| Castoridae | Bewers (Beaver) | ||||
| Caviidae | Kapibara (wartervark) | ||||
| Lagomorpha (Hase) | Leporidae | Hase (Rabbits) | |||
| Lepus | Konyn (Hare) | ||||
| Ochotonidae | (Pikas) | ||||
| (Pinniped) | Otariidae | Arctocephalus | pusillus | Kaapse pelsrob | |
| Odobenidae | Odobenus | Walrusse | |||
| Chiroptera | Vlermuise | ||||
| Monotremata | Ornithorhynchidae | Ornithorhynchus | anatinus | Eendbekdier (Platypus) | |
| Soogdiere– buideldiere (Marsupial) | Diprotodontia | Macropodidae | Kangaroo | ||
| Phascolarctidae | Koala | ||||
| Buidelrot (Possum) | |||||
| Didelphimorphia | Didelphidae | Buidelrot (Opossum) | |||
| Reptiele / Reptilia | Crocodilia | Crocodylidae | Crocodylus | niloticus | Nyl krokodil |
| Squamata | Viperidae | Bitis | arietans | Pofadder | |
| Landskilpaaie/Testudinidae | Emydidae | Landskilpaaie | |||
| Seeskilpaaie / Cheloniidae | Seeskilpaaie | ||||
| Amfibië / Amphibia | Anura | Paddas | |||
| Voëls / Aves | Falconiformes | Accipitridae | Haliaeetus | vocifer | Visarend |
| Falconidae | Falco | Valke | |||
| Columbiformes | Columbidae | Duiwe |
Koninkryk: Diere | Filum: Vertebrata/Gewerweldes/Rugstringdiere (Chordata) – Visse met kake
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Osteichthyes(1) – Actinopterygii (2) | Perciformes | Scombridae | Thunnus | Tuna | |
| Xiphiidae | Xiphias | gladius | Swaardvis (Sword fish) | ||
| Amiiformes | Amiidae | Bowfin | |||
| Clupeiformes | Clupeidae | Haring (herring) | |||
| Osteichthyes – Sarcopterygii (3) | Coelacanthiformes | Selakant (Coelacanth) | |||
| Chondrichthyes (4) | Batoidea (5) – Lamniformes | Lamnidae | Carcharodon | carcharias | Groot wit haai (Great white shark) |
| Odontaspididae | Saagtandhaai (Ragged tooth shark) | ||||
| Chondrichthyes – Elasmobranchii | Batoidea –Myliobatiformes | Pylstertvis (Stingray) | |||
| Myliobatidae | Duiwelvis (Devil fish) | ||||
| Batoidea –Rajiformes | Rajidae | Rog/Vleet (skate) |
Notas:
(1) Osteichthyes: Gebeende vis (bony fish) – Visse wat gebeende skelette het teenoor Chondrichthyes wat ’n skelet van kraakbeen het.
(2) Actinopterygii: Straal-/stekelgevinde vis (ray-finned fishes/ lepidotrichia): vinne bestaan uit webbe van vel wat ondersteun word deur beenagtige of horingagtige stekels (rays), in teenstelling met the vlesige, lobbige vinne soos Sarcopterygii.
(3) Sarcopterygii: Lobgevinde (lobe-finned-finned)
(4) Chondrichthyes of cartilaginous visse het kake met gepaarde vinne, gepaarde neusgate (nares), skubbe, ’n hart met hartkamers in serie en skelet van kraakbeen (Cartilage) eerder as been (bone), soos Osteichthyes.
(5) Batoidea: Straalvis: Alle visse met vinne wat ondersteun word deur lang beenstroke.
Koninkryk: Diere | Filum: Vertebrata/Gewerweldes/Rugstringdiere (Chordata) – Kaaklose visse (Agnatha – jawless fish)
|
Superklas |
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Cyclostomes (1) | Myxini | Myxiniformes | Myxinidae | Slymprik (Hagfish) | ||
| Hyperoartia | Petromyzontiformes | Lamprei (Lamprey) | ||||
| Ostracoderms (2) | Pteraspidomorphi | |||||
| Thelodonti | ||||||
| Anaspida | ||||||
| Cephalaspido- morphi |
Notas:
(1) Cyclostomes: Kaaklose visse met ronde monde met terugtrekbare tande.
(2) Ostracoderms: Kaaklose visse met harde doppe as vel
Koninkryk: Diere | Filum: Invertebrata/Ongewerweldes
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Gesegmenteerde wurm (Annelids) | Haplotaxida | Megascolecidae | Amynthas | Erdwurms | |
| Weekdiere (Mollusk) | Spiraalvormig | Helicidae | Helix | aspersa | Tuinslak |
Koninkryk: Diere | Filum: Invertebrata/Ongewerweldes, Arthropoda/Geleedpotiges
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Spinagtiges/Arachnida (Arachnids) | Araneae | Theridiidae | Latrodectus | Knopiespinnekop | |
| Theraphosidae | Bobbejaanspinnekop | ||||
| Scorpiones | Skerpioene | ||||
| Diplopoda | Duisendpoot (Millipede) | ||||
| Chilopoda | Honderdpoot (Centipede) | ||||
| Insek / Insecta | Lepidoptera | Skoenlapper | |||
| Hymenoptera | Miere | ||||
| Coleoptera | Kewers | ||||
| Odonata | Naaldekoker | ||||
| Mantodea | Hottentotsgot (Preying mantis) |
Koninkryk: Diere | Filum: Invertebrata/Ongewerweldes, Arthropoda/Geleedpotiges – Skaaldiere (Crustacean)
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Malacostraca | Decapoda | Grapsidae | Krappe (Crab) | ||
| Nephropidae | Kreef (Lobster) | ||||
| Penaeidae | Garnaal (Prawn) | ||||
| Varswater kreef (Crayfish) | |||||
| Merostomata | Xiphosura | Limulidae | Hoefysterkrap (Horseshoe crab) |
Crustaceans (Crustacea) form a very large group of arthropods, usually treated as a subphylum, which includes such familiar animals as crabs, lobsters, crayfish, shrimp, krill and barnacles
Koninkryk: Diere | Filum: Stekelhuidiges (Echinoderms)
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Ophiuroidea | Bros sterre (Brittle stars) | ||||
| Crinoidea | Seelelie (Crinoid) | ||||
| Asteroidea | Seesterre (Starfish) | ||||
| Echinoidea | Echinoida | Echinometridae | Griffel seekastaiing (Slate pencil urchin) |
Koninkryk: Diere | Filum: Cnidaria (Cnidaria)
|
Subfilum |
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Anthozoa | Korale (Corals) | |||||
| Cubozoa | Cubozoa | Boks jellievisse (box jellyfish) | ||||
| Hydrozoa | ||||||
| Scyphozoa | Jellievisse | |||||
| Staurozoa | (stalked jellyfish) |
Domein: Eukaryota | Koninkryk: Protosoë (Protozoa) | Filum: Amoebozoa
|
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Tubulinea | Tubulinida | Amoebidae | Amoeba | Amoeba |
Koninkryk: Plante en Bome (kyk Filum vir ’n lys)
|
Afdeling |
Klas |
Orde |
Familie |
Genus |
Spesie |
Algemene naam |
| Angiosperms (Blomplante) | Magnoliids (2 blare rondom elke saad) | Laurels | Lauraceae | Sassafras | albidum | Sassafras |
| Rosales | Rosaceae | Rose | ||||
| Liliales | Liliaceae | Lelies (Lillies) | ||||
| Fagales | Fagaceae | Akkerboom (Oak) | ||||
| Malpighiales | Salicaceae | Populier (Poplar) | ||||
| Fabales | Fabaceae | Acacia | Doringboom | |||
| Venus vlieëvanger | ||||||
| Bryophyta | Mosplante | |||||
| Pteridophyta(1) | Caryophyllales | Droseraceae | Dionaea | muscipula | Varingplante | |
| Pinophyta(2) | Pinophyta Pinopsida | Pinales | Pinaceae / Pinoideae | Pinus | Denneboom | |
| Cycadophyta | Palmplante | |||||
| Ginkgophyta | Ginkgoplante | |||||
| Sphenophyta | Wigplante |
Notas:
(1) Pteridophyta: Het nie blomme of sade nie. Versprei deur spore.
(2) Pinophyta: Hierdie is die gom/pikplante of kegeldraende plante.
Hierdie klassifikasie is redelik sterk gebaseer op evolusie. Dit is so opgestel dat dit rym met evolusie, bv alle eerste lewe het verdeel in verskillende domeine, domeine het verdeel in koninkryke, ens.
Skeppingsleerders glo dat God alle diere volgens hulle soort (baramin) geskep het. ’n Soort is óf ’n familie, óf ’n genus, óf selfs ’n spesie volgens die amptelike klassifikasie:
- In die geval van mense het God mense en Sjimpansees apart geskep.
- In die geval van honde het God heel waarskynlik die familie Hondagtiges (Canidae) geskape en alle wolwe en honde het uit ’n gemeenskaplike voorvader deur natuurlike seleksie gevorm.
- In die geval van wildsbokke het God waarskynlik die verskillende spesies apart geskape: Gemsbokke, springbokke, ens is apart geskape.
Kyk ook: